De KLM huisjes zijn cadeaus welke gegeven worden aan reizigers van de KLM-vluchten in de Business Class. Ze worden al voor een lange periode gepresenteerd en zijn daarmee collector items geworden. Er zijn inmiddels 104 verschillende types die genummerd zijn van 1 - 104.
In de huisjes zit Nederlandse jenever, 35% alcohol, de huisjes zijn in feite flessen met een kurk en een zegel erop. Soms wordt de jenever gedronken. Op vluchten naar sommige landen met alcoholbeperkingen worden lege huizen gepresenteerd. Op sommige huizen staat een sticker die dit verduidelijkt door te verwijzen naar de douanevoorschriften. (Leeg wegens aangepaste regelgeving op deze vlucht) Soms zit er een kurk en zegel op en soms dit er niet op (en zat er ook nooit) op de lege flessen.
KLM begon in 1952 met het uitgeven van deze miniatuurflesjes. Luchtvaartmaatschappijen mochten vanwege oneerlijke concurrentie geen cadeautjes aan hun klanten geven. Dus KLM liet een paar Delftse huisjes maken, en vulde ze met jenever. Toen klaagden hun concurrenten natuurlijk: "KLM geeft cadeautjes aan hun klanten". De KLM zei: "Mogen we beslissen hoe we onze drankjes serveren? Is er een wet die me vertelt dat drankjes in een glas moeten worden geserveerd?"... en zo begon het allemaal.
De KLM is op 7 oktober 1919 opgericht. In 1993 zijn er 60 verschillende huizen uitgegeven. In 1994, toen de KLM 75 jaar bestond, brachten ze in een keer 15 huisjes uit, waarmee het totaal op 75 kwam! Zodat het aantal huizen gelijk zou zijn aan de leeftijd van de KLM, in feite is huis #75 het voormalige KLM-hoofdkantoor. En sindsdien komt er elk jaar op 7 oktober een nieuw huisje uit. Dit jaar in oktober 2023 werd het nieuwste huis 104 gepresenteerd vanwege de 104e verjaardag van KLM.
De Delfts Blauwe KLM huisjes zijn gemaakt door Koninklijke Goedewaagen. Goedewaagen zat eerst in Gouda, maar verhuisde in 1984 naar Nieuw Buinen (Drente). Sommige mensen hebben het over 'remakes uit Taiwan' en 'geen echte Delftse huisjes'.
Nou, wat is het echte verhaal hierover? Dit is wat ik weet!
Goedewaagen heeft deze KLM huisjes gemaakt tot 1995. De laatste verzending naar Bols was in maart 1995. Toen liet Bols deze huisjes niet meer door Goedewaagen maken, maar in Singapore. Bols' reden was dat de huizen van Goedewaagen inferieur waren en lekten. Bols had nogal wat klachten en blijkbaar kon Goedewaagen dit probleem niet oplossen. "Belachelijk", zegt Goedenwaagens CEO S.J. Kramer: "We maken meer Delfts Blauw dan ze in Delft maken. Hoe kunnen we inferieure kwaliteit produceren? Ze vinden ons gewoon te duur". Dus klaagde Goedewaagen Bols aan voor het beëindigen van het contract. Goedewaagen bleef deze huisjes produceren, maar nu zonder "Bols" of "KLM" erop, en de huisjes bevatten ook geen jenever. Hiervoor heeft Bols Goedewaagen nu aangeklaagd. In mei 1997 won Bols deze zaak. Goedewaagen mag geen huisjes meer maken die lijken op de KLM-huisjes van Bols.
Dus 'Remakes' en 'Taiwan'... maar beide verschillende verhalen... De 'Remakes' moeten de huizen zijn die Goedewaagen bleef produceren terwijl het contract met Bols was beëindigd. Deze remakes hebben niet de markeringen KLM of BOLS erop. 'Taiwan', of eigenlijk Singapore... Ja, hier worden sinds 1995 de huizen gemaakt! Dus bijvoorbeeld alle huizen met nummer 75 en hoger zouden in Taiwan worden gemaakt. Maar. Is dit echt een reden tot paniek? Nee natuurlijk niet. In 1997 vroegen ze aan het eind van de zaak aan W. Ingenhoven (hoofd PR Bols): "Betekent dit dan dat de KLM huisjes niet echt Delfts Blauw meer zijn?" Zijn antwoord was: "De techniek om Delfts Blauw te maken is niet plaatsgebonden. Ongeveer 75% van al het Delfts Blauw wordt niet in Delft gemaakt. Dat geldt voor Drente en voor China niet anders. Over de kwaliteit hebben we niets te klagen.". Simon Rynbende begon zijn distilleerderij in 1793. Het bedrijf Rynbende werd in 1953 overgenomen door Henkes. Henkes werd in de jaren 80 overgenomen door Bols. De meest logische verklaring is dat KLM eerst een contract had met Rynbende. Nadat Rynbende was overgenomen door Henkes, werden de KLM-miniaturen gevuld met Henkes-likeur. Toen kwamen in de jaren 80 de Bols huizen. Aangezien er op dit moment geen Rynbende-bedrijf meer is, zie ik niet in waarom er een 'remake' van Rynbende zou moeten komen. In Rynbende's tijd produceerde Goedewaagen deze huizen nog en ze stopten in 1995, lang nadat Rynbende werd overgenomen door Henkes en Henkes werd overgenomen door Bols. Op 'Remakes' van Goedewaagen (als we ze zo mogen noemen) staan geen KLM en BOLS. Deze zijn dus gemakkelijk te vinden, en ik denk dat geen enkele KLM miniatuurverzamelaar huizen verzamelt waar geen "KLM" op staat. 'Remakes from Taiwain' bestaan niet, want dit zijn de echte (officiële) huizen. Ok, ze zijn niet gemaakt in Delft, maar ook Goedewaagen zat niet in Delft (eerst in Gouda, en toen verhuisden ze naar het oosten van Nederland, Nieuw Buinen). Dus. Geen paniek. Veel plezier met je verzameling, en laten we allemaal afwachten of er volgende oktober een #105 komt. Ik denk dat KLM-huizen nog lang zullen bestaan. KLM is gefuseerd met Air France, maar het merk KLM zal in de toekomst worden gebruikt en het is openbaar gemaakt dat Hare Koninklijke Majesteit Koningin Beatrix KLM toestemming heeft gegeven om de kroon en de titel Royal of Koninklijk in haar naam te gebruiken. Dit is een heel bijzondere uitzondering aangezien een bedrijf normaal gesproken Nederlands moet zijn om deze eer te krijgen.
(Ik dank Wouter S. Rijnbende voor een deel van deze tekst die ik van zijn site heb gekopieerd)